W Polsce żyje blisko 10 milionów osób z nadciśnieniem tętniczym. Szacuje się, że choroba dotyka co trzeciego dorosłego Polaka. Nadciśnieniu często można zapobiec. Wynika ono bowiem w dużej mierze ze stylu życia, a wśród czynników ryzyka wymienia się m.in. stres i nadmierną masę ciała.
CBD może mieć zastosowanie zarówno w prewencji, jak i terapii nadciśnienia dzięki właściwościom obniżającym stany zapalne, rozszerzającym naczynia krwionośne i łagodzącym reakcję na stres. Co na temat działania CBD na nadciśnienie mówią badania naukowe?
Czym jest nadciśnienie?
Nadciśnienie tętnicze jest chorobą, w której wartości ciśnienia skurczowego krwi wynoszą 140 mm Hg i więcej, a rozkurczowego – 90 mm Hg i więcej. Za optymalne uznaje się ciśnienie poniżej 120/80 mm Hg, za prawidłowe – od 120/80 do 129/84 mm Hg, a za prawidłowe wysokie – od 130/85 do 139/89 mm Hg.
Nadciśnienie bezwzględnie wymaga leczenia. Po leczenie farmakologiczne sięga się także wśród osób z ciśnieniem prawidłowym wysokim, jeśli są w grupie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
Nadciśnienie stwierdza się u około 30% kobiet i 38% mężczyzn. Aż ¾ osób w wieku 65 lat i więcej żyje z tym schorzeniem. Jest to najpowszechniejsza choroba układu krążenia, która jednocześnie stanowi najważniejszy czynnik ryzyka innych chorób sercowo-naczyniowych.
Nadciśnienie tętnicze dzieli się na pierwotne i wtórne. Czynnikami, które mogą doprowadzić do nadciśnienia pierwotnego są: otyłość, stres, nadmierne spożycie sodu oraz obciążenie genetyczne.
Nadciśnienie wtórne może wystąpić w wyniku chorób nerek, hiperaldosteronizmu (organizm wydala zwiększoną ilość potasu, a zatrzymuje nadmierne ilości sodu i wody), guzów nadnerczy, bezdechu sennego, choroby Cushinga, nadużywania alkoholu i przyjmowania niektórych leków.
Nadciśnienie pierwotne dotyczy około 90% chorych, a wtórne – pozostałych 10%.
Objawy nadciśnienia mogą być trudne do zauważenia, szczególnie we wczesnych stadiach choroby. Przy nadciśnieniu można zaobserwować:
- tępe bóle głowy,
- ucisk i zawroty głowy,
- kołatanie serca,
- zwiększoną potliwość,
- uderzenia gorąca,
- zaczerwienienie twarzy,
- nerwowość,
- problemy ze snem,
- zmęczenie, czy
- uczucie ucisku i ciasnoty w klatce piersiowej.
Wraz z postępującym, nieleczonym nadciśnieniem mogą pojawić się problemy z widzeniem, zaburzenia czucia i ruchu, zimne kończyny oraz obniżenie sprawności intelektualnej.
Leczenie nadciśnienia ma na celu obniżenie wartości ciśnienia do granic uznawanych za optymalne, a przez to – zmniejszenie ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych.
Leczenie w pierwszej kolejności zakłada zmiany stylu życia, które prowadzą do samoistnego spadku wartości ciśnienia tętniczego. Zalicza się do nich redukcję masy ciała, nie przejadanie się, unikanie picia alkoholu, zwiększenie aktywności fizycznej, ograniczenie spożycia soli i rzucenie palenia.
U osób z nadciśnieniem bardzo często niezbędna jest farmakoterapia dobrana przez lekarza.
Nadciśnienie prowadzi do licznych powikłań narządowych. Przepływ krwi pod zwiększonym ciśnieniem uszkadza naczynia krwionośne i narządy, prowadząc do wystąpienia takich powikłań jak przerost mięśnia sercowego, przyspieszony rozwój miażdżycy tętnic, uszkodzenie nerek i pogorszenie wzroku.
Najczęstszymi incydentami wynikającymi z nadciśnienia jest niedokrwienie serca, zawał serca i udar mózgu.
W jaki sposób CBD pomaga przy nadciśnieniu?
CBD może okazać się skuteczny w zapobieganiu nadciśnieniu, ponieważ wpływa na regulację czynników zaliczanych do przyczyn choroby – obniża stan zapalny i zmniejsza reakcję organizmu na stres. Jego przyjmowanie może też wspomagać terapię nadciśnienia poprzez poprawę stanu i funkcjonowania naczyń krwionośnych.
Rozszerza naczynia krwionośne
W nadciśnieniu dochodzi do zwężenia naczyń krwionośnych, a w wyniku przewlekłego działania nadmiernej siły napierającej na ściany naczyń krwionośnych – do ich uszkodzenia.
CBD jest uznawany za potencjalny tearpeutyk w nadciśnieniu. Badania na zwierzętach z nadciśnieniem oraz analizy z wykorzystaniem ludzkich naczyń krwionośnych wykazały, że CBD powoduje rozluźnienie i rozszerzenie naczyń krwionośnych, a efekt ten jest powiązany z dawką kannabidiolu. Mechanizm rozluźniania naczyń przez CBD jest zależny od śródbłonka i pośredniczą w nim kanały potasowo-wapniowe oraz receptory IP, EP4 i TRPV1.
Obniża poziom kortyzolu
Kortyzol potocznie nazywany jest hormonem stresu. Jednym z efektów podwyższonego poziomu kortyzolu jest obkurczenie naczyń krwionośnych, co skutkuje zwiększonym ciśnieniem krwi. Skoki ciśnienia w nagłych sytuacjach stresowych oraz przewlekły stres mogą być niebezpieczne dla układu sercowo-naczyniowego osób chorujących na nadciśnienie. W obu rodzajach stresu dochodzi do uwalniania dużych ilości kortyzolu, dlatego warto dbać o obniżanie poziomu tego hormonu w organizmie.
W jednym ze starszych badań wykazano, że CBD wpływa na wydzielanie kortyzolu, wywołując jednocześnie efekt uspokajający. Takie same wnioski płyną z nowych badań, udowadniających, że CBD obniża poziom kortyzolu u osób zdrowych oraz podatnych na psychozę w warunkach stresu społecznego.
Redukuje stany zapalne
Nadciśnienie tętnicze jest silnie powiązane z przewlekłym stanem zapalnym. Osoby chorujące na nadciśnienie charakteryzują się podwyższonym stężeniem markerów stanu zapalnego w organizmie, a przewlekły stan zapalny może inicjować rozwój nadciśnienia.
CBD może być skuteczne w zmniejszaniu ryzyka wystąpienia nadciśnienia i jego leczeniu jako środek redukujący stany zapalne. Właściwości CBD obniżające stan zapalny zostały wykazane wielokrotnie w różnych badaniach, a jego pozytywne działanie obserwuje się w chorobach o podłożu zapalnym takich jak IBD, RZS, cukrzyca, czy astma.
Ogranicza lęk i stres
Sytuacje stresowe nie tylko podnoszą ciśnienie krwi krótkotrwale. Powtarzający się ostry stres oraz stres przewlekły są czynnikami ryzyka wystąpienia nadciśnienia u podatnych osób. Wzrost częstości występowania nadciśnienia w populacjach narażonych na stres psychiczny wykazano wielokrotnie w badaniach epidemiologicznych.
Stres psychiczny prowadzi m.in. do zwiększenia gęstości i krzepliwości krwi, nasilenia procesów zapalnych, przyspieszonego rozwoju miażdżycy, czy zaburzenia równowagi między produkcją tlenku azotu, który rozszerza naczynia krwionośne, a endoteliną odpowiadającą za ich kurczliwość.
Odpowiedź organizmu na bodźce stresowe jest regulowana m.in. przez układ endokannabinoidowy, a jego przewlekła dysregulacja jest zaangażowana w powstawanie schorzeń związanych z długotrwałym działaniem stresu. Do chorób tych zaliczane jest również nadciśnienie. Liczne badania naukowe pokazują, że CBD łagodzi reakcję na stres na wielu poziomach, angażując układ endokannabinoidowy i układ nerwowy. Działanie CBD zmniejszające negatywny wpływ stresu na organizm wykazano m.in. w 7 badaniach klinicznych obejmujących 232 uczestników.
CBD na nadciśnienie: przegląd badań
Ilość badań analizujących relację między przyjmowaniem CBD a nadciśnieniem jest niewielka. Pojawiają się jednak prace z udziałem ludzi, a dostępne wyniki są bardzo obiecujące.
Przegląd 25 badań, w których oceniano m.in. wpływ podawania CBD na parametry sercowo-naczyniowe u zwierząt i ludzi, wykazał, że przyjmowanie kannabidiolu istotnie zmniejsza wzrost ciśnienia krwi i tętna w warunkach stresu, ale jednocześnie nie wpływa na ich wartości w warunkach kontrolnych.
Badanie, w którym brało udział 26 mężczyzn wykazało, że:
- CBD obniża spoczynkowe ciśnienie krwi, ale jego codzienne przyjmowanie powoduje wykształcenie przez organizm tolerancji i powrót ciśnienia do pierwotnych wartości.
- CBD, nawet podawany przewlekle, powoduje mniejszy wzrost ciśnienia tętniczego w warunkach stresowych.
- Przyjmowanie CBD przez 7 dni skutkuje zwiększeniem średnicy tętnicy szyjnej, zmniejszeniem sztywności tętnic i poprawą funkcji śródbłonka.
Z dostępnej literatury wynika, że CBD może stanowić środek terapeutyczny poprawiający stan naczyń krwionośnych u osób chorujących na nadciśnienie lub predysponowanych do choroby. Dodatkowo kannabidiol może zmniejszać wzrost ciśnienia krwi w reakcji na stres.
Jak stosować CBD na nadciśnienie?
Ilość badań analizujących wpływ CBD na nadciśnienie u ludzi jest zbyt mała, aby móc rekomendować dawki lecznicze. Kannabidiol można przyjmować w dawkach profilaktycznych, które u większości osób wynoszą 20 – 30 mg dziennie. Mając pewność, że za nadciśnienie odpowiada stres, można spróbować dawkowania zalecanego właśnie na redukcję niepokoju i napięcia. Przyjmowanie CBD zawsze rozpoczyna się od małych dawek, zgodnie z zaleceniami producenta, i stopniowo zwiększa, jeśli nie obserwuje się pożądanych efektów.
Wybierając olejek CBD, warto sięgnąć po ten przebadany laboratoryjnie. Przeprowadzona w laboratorium analiza składu daje pewność, że deklarowane przez producenta stężenia kannabidiolu oraz innych substancji aktywnych nie są zaniżone.
Przyjmowanie olejku CBD to nie jedyna naturalna metoda, która pomaga na nadciśnienie.
Sprawdzone i potwierdzone naukowo działania, umożliwiające redukcję ciśnienia obejmują:
- regularną aktywność fizyczną – najlepiej “ruszać się” co najmniej 150 minut tygodniowo w blokach po minimum 10 minut,
- ograniczenie spożycia soli poniżej 6 g dziennie (łyżeczka) – z diety należy wykluczyć gotowe produkty z dużą zawartością soli jak parówki, wędliny, dania gotowe, słone przekąski oraz uważać na dosalanie dań,
- utratę nadmiernej masy ciała – osoby z nadwagą i otyłością są obarczone 2 – 6 razy większym ryzykiem nadciśnienia niż osoby o prawidłowej masie ciała.
- skuteczne radzenie sobie ze stresem – badania pokazują, że techniki wspomagające walkę ze stresem, np. medytacja i trening uważności, wpływają pozytywnie na obniżenie ciśnienia krwi.
FAQ
Dostępne dane naukowe wskazują, że CBD może obniżać ciśnienie krwi, gdyż jego przyjmowanie prowadzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych. Szczególnie dobre efekty redukcji ciśnienia mogą być obserwowane, gdy przyczyną jego podwyższonych wartości jest stres i niepokój.
CBD w dawkach profilaktycznych nie podnosi tętna. Wręcz przeciwnie, można zaobserwować jego obniżenie związane z uspokajającym działaniem kannabidiolu. Jednak CBD w bardzo wysokich dawkach, na poziomie kilkuset mg dziennie, może u niektórych osób skutkować przyspieszeniem akcji serca i zwiększeniem tętna.
Olejek CBD najlepszy na wysokie ciśnienie krwi to olejek przebadany laboratoryjnie. Analiza laboratoryjna daje gwarancję zgodności stężenia CBD w olejku z deklaracjami producenta.
CBD wchodzi w interakcję z bardzo wieloma rodzajami leków. Może też wpływać na metabolizm leków na nadciśnienie, a zatem na ich działanie.
Bibliografia:
- Zuardi AW, Guimarães FS, Moreira AC. Effect of cannabidiol on plasma prolactin, growth hormone and cortisol in human volunteers. Braz J Med Biol Res. 1993 Feb;26(2):213-7. PMID: 8257923.
- Appiah-Kusi, E., Petros, N., Wilson, R. et al. Effects of short-term cannabidiol treatment on response to social stress in subjects at clinical high risk of developing psychosis. Psychopharmacology 237, 1121–1130 (2020). https://doi.org/10.1007/s00213-019-05442-6
- Kaczyńska A., Gaciong Z., Stres psychiczny a nadciśnienie tętnicze, Choroby Serca i Naczyń 2004;1(1):73-79.
- Henson JD, Vitetta L, Quezada M, Hall S. Enhancing Endocannabinoid Control of Stress with Cannabidiol. Journal of Clinical Medicine. 2021; 10(24):5852. https://doi.org/10.3390/jcm10245852
- Głuszek J., Kosicka T., Przewlekły stan zapalny — wspólny element patogenetyczny nadciśnienia tętniczego i obturacyjnego bezdechu śródsennego, Choroby Serca i Naczyń 2013;10(2):65-71.
- Frances R. Henshaw, Lauren S. Dewsbury, Chai K. Lim, and Genevieve Z. Steiner.Cannabis and Cannabinoid Research.Jun 2021.177-195.http://doi.org/10.1089/can.2020.0105
- Carmen Lorena Robaina Cabrera, Sandra Keir-Rudman, Nick Horniman, Nick Clarkson, Clive Page, The anti-inflammatory effects of cannabidiol and cannabigerol alone, and in combination, Pulmonary Pharmacology & Therapeutics, Volume 69, 2021, 102047, ISSN 1094-5539, https://doi.org/10.1016/j.pupt.2021.102047.
- Baranowska-Kuczko M, Kozłowska H, Kloza M, Sadowska O, Kozłowski M, Kusaczuk M, Kasacka I, Malinowska B. Vasodilatory effects of cannabidiol in human pulmonary and rat small mesenteric arteries: modification by hypertension and the potential pharmacological opportunities. J Hypertens. 2020 May;38(5):896-911. doi: 10.1097/HJH.0000000000002333. PMID: 31800399; PMCID: PMC7170434.
- Baranowska-Kuczko M, Kozłowska H, Kloza M, et al. Vasoprotective Endothelial Effects of Chronic Cannabidiol Treatment and Its Influence on the Endocannabinoid System in Rats with Primary and Secondary Hypertension. Pharmaceuticals (Basel). 2021;14(11):1120. Published 2021 Oct 31. doi:10.3390/ph14111120
- Börjesson M, Onerup A, Lundqvist S, Dahlöf B. Physical activity and exercise lower blood pressure in individuals with hypertension: narrative review of 27 RCTs. Br J Sports Med. 2016 Mar;50(6):356-61. doi: 10.1136/bjsports-2015-095786. Epub 2016 Jan 19. PMID: 26787705.
- Conversano C, Orrù G, Pozza A, Miccoli M, Ciacchini R, Marchi L, Gemignani A. Is Mindfulness-Based Stress Reduction Effective for People with Hypertension? A Systematic Review and Meta-Analysis of 30 Years of Evidence. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2021; 18(6):2882. https://doi.org/10.3390/ijerph18062882
- Sultan SR, Millar SA, England TJ, O’Sullivan SE. A Systematic Review and Meta-Analysis of the Haemodynamic Effects of Cannabidiol. Front Pharmacol. 2017 Feb 24;8:81. doi: 10.3389/fphar.2017.00081. PMID: 28286481; PMCID: PMC5323388.
- Sultan SR, O’Sullivan SE, England TJ. The effects of acute and sustained cannabidiol dosing for seven days on the haemodynamics in healthy men: A randomised controlled trial. Br J Clin Pharmacol. 2020 Jun;86(6):1125-1138. doi: 10.1111/bcp.14225. Epub 2020 Mar 3. PMID: 32128848; PMCID: PMC7256118.
Wszystkie treści znajdujące się na stronie konopio.pl opierają się na ogólnodostępnych informacjach i w żadnym wypadku nie stanowią porady medycznej czy farmaceutycznej. Dokładamy wszelkich starań, aby nasze artykuły dostarczały rzetelną i aktualną wiedzę, jednak wykluczamy jakąkolwiek odpowiedzialność za działania podejmowane przez czytelników strony.
Wszelkie wątpliwości dotyczące stosowania CBD należy konsultować z lekarzem.
Olejki CBD nie są lekami i nie mogą być stosowane jako zamienniki leków.